ΓΑΝΩΜΑ ΚΑΖΑΝΙΩΝ

Τα παλιά χρόνια, τα περισσότερα σκεύη που χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι για τις καθημερινές τους δουλειές και ιδιαίτερα στη μαγειρική ήταν χάλκινα (μπακιρένια). Αυτά με τον καιρό και με τη μεγάλη χρήση οξειδώνονταν και γινόταν επικίνδυνα για δηλητηριάσεις....

 Τότε, ήταν υποχρεωτικό το γάνωμα, δηλαδή έπρεπε να σκεπαστεί όλη η επιφάνεια του σκεύους με ειδικό μέταλλο. Αυτό ήταν το "καλάι", ο κασσίτερος δηλαδή. Το γάνωμα γινόταν από τους ειδικούς τεχνίτες, τους γανωτήδες ή καλαϊτζήδες, στην τουρκική γλώσσα.
Το επάγγελμα του γανωτή είναι από τα πιο παλιά που υπάρχουν. Λένε ότι καθιερώθηκε στην εποχή του Βυζαντίου και ήταν χρήσιμη η δουλειά τους, γιατί έσωζαν τους ανθρώπους από το θάνατο που προκαλούσαν τα αγάνωτα χάλκινα σκεύη. Οι περισσότεροι γανωτήδες ήταν αυτοδίδακτοι ή συνέχιζαν τη δουλειά από γενιά σε γενιά. 
Γάνωμα χρειαζόταν όλα τα χάλκινα σκεύη (τεντζερέδες, τηγάνια, κουτάλια και πιρούνια, ταψιά και μπρίκια κλπ.) Το εργαστήριό του γανωτή είχε όλα τα απαραίτητα υλικά και εργαλεία. Το καλάι, (κασσίτερος), το σπίρτο (υδροχλωρικό οξύ), το αμόνι, η μασιά με την οποία κρατούσε το σκεύος πάνω από τη φωτιά και ο ταβάς, ένα μεγάλο ταψί, που μέσα έριχνε τα περισσεύματα από το καλάι, για να τα ξαναχρησιμοποιήσει. Σε μια άκρη είχε τη φουφού, φωτιά δηλαδή που ζέσταινε τα σκεύη. Ο γανωτής πρώτα καθάριζε καλά τα σκεύη από τις σκουριές και τις πράσινες σκιές. Το μέσα μέρος το καθάριζε με το σπίρτο (κεζάπι) κι έπειτα το έτριβε με άμμο. Ύστερα ζέσταινε καλά το χάλκινο σκεύος στη φουφού και έριχνε μέσα το χλωριούχο αμμώνιο για να στρώσει καλύτερα το καλάι. Στη συνέχεια, το σκούπιζε καλά και μετά άπλωνε το λιωμένο καλάι σε όλη την επιφάνεια του σκεύους με τη βοήθεια ενός χοντρού βαμβακερού υφάσματος. Για να παγώσει πιο γρήγορα το καλάι έριχνε κρύο νερό. 

Στα πλαίσια των καλοκαιρινών εκδηλώσεων ο Πολλ. Συλ. Άγιος Δημήτριος κάλεσε τους γανωτήδες(γουνουσάρους στην βλάχικη γλώσσα για να γανώσουν τα καζάνια των εκδηλώσεων. 

Πηγή: http://gouriotissa.blogspot.gr/